Zelf doen én meedoen. Dat zit in Elly’s aard. Anderen iets leren. In die zin blijft ze altijd schooljuf. Op de kleuterschool wist Elly al: gymnastiek geven is (zo) leuk. Later zouden er nog veel andere opleidingen en beroepen volgen, onder andere in welzijnswerk en het volwassen onderwijs. Elly is daarin altijd gestimuleerd door haar moeder, haar vader zou het fijn gevonden hebben dat ze ook , op latere leeftijd, nog een universitaire studie gedaan heeft. “Wil ik verder komen dan heb ik kennis nodig” wist Elly al snel. Die kennis vergaart en deelt ze ook na haar pensioen nog met het netwerk Genero en de cliëntenraad van het verpleeghuis waar haar man Guus onlangs in is opgenomen. Zaken goed op een rijtje zetten, overwegen en analyseren en dat zonder een blad voor de mond te nemen terugkoppelen: dat houdt Elly op haar 85e op de been.
Meet jezelf geen rol aan
Haar leergierigheid kent een oorsprong in het gezin waarin ze werd grootgebracht. Haar ouders, beide nakomers en ‘ongelukjes’ zoals Elly ze noemt, kregen naast haar nog twee zonen. Elly geeft aan “vreselijk veel geleerd te hebben” in dit gezin. Ze leerde hoe ze met mensen moet omgaan en “Wat denk je én wat zeg je” werd de kinderen altijd voorgehouden. Daarin werd geen onderwerp vermeden; ook over homoseksualiteit werd toen al openlijk gesproken. Eerlijkheid en jezelf laten zien zoals je bent was het motto. Meet je geen rol aan en wees niet te kritisch op jezelf, zo waarschuwde Elly’s vader haar. Daarnaast bestempelt zij haar gezin als vooruitstrevend; haar moeder leerde ook haar twee broers koken.
Ze omschrijft het gezin ook als serieus. Er was geen ‘vette lach’. Maar er was wel ruimte voor verdriet en plezier. Elly, nu 85 jaar, herinnert zich het bombardement dat zij meemaakte op haar vijfde nog als de dag van gisteren. Het maakte het gezin dak- en thuisloos, aangezien de bom door ongelukkige inschatting van de Engelsen en de sterke wind destijds, in hun tuin was beland. Het hele huis lag vol met glas; haar broertje zat in de box toen het gebeurde.
De slappe lach vind ik een beetje stom
Toch benadert Elly haar leven als eentje zonder al te veel problemen. Ook haar astma die ze ineens achter in de dertig kreeg, zat haar niet in de weg. Het leven in alle mooie en lastige dingen aanvaarden is wat bij het beheerste karakter van Elly past. Elly heeft best plezier, maar is niet uitbundig. Haar levensmotto: ‘in de coulissen hoor je ook het applaus’. De slappe lach kwam bij Elly niet vaak voor. “Daar ben ik nooit van geweest en vind ik ook een beetje stom”.
Toch typeert Elly de lach die zij van haar (klein)kinderen krijgt als een ‘gulle lach’. Ze kreeg met Guus zoon Oscar (52 jaar) en dochter Sacha (48 jaar) en later volgden twee mooie kleinkinderen. Ook een gulle lach krijgt zij van muziek. Vroeger piano, viool en nu meer klarinet en hobo; ze roepen emotie op. Elly zet platen op, maar luistert en kijkt ook online en op televisie. Vroeger is ze ook met Guus naar veel opera’s in het buitenland geweest. Ook geniet Elly van haar prachtige uitzicht vanaf haar appartement, uitkijkend op de Kralingse plas, met zicht op het water en de bootjes. Daarin verstilt ze en doorvoelt ze: wat is het leven toch mooi.
Dit interview maakt onderdeel uit van de campagne"52 tinten zilvergrijs". Willemijn Looman interviewde in deze editie Elly Bal. Meer weten? Ga naar www.gene-ro.com/52tintenzilvergrijs.