"Ik ben dit keuzevak gaan doen op aanraden van een medestudent. Ik had helemaal niet verwacht het zo leuk te vinden". De eerste student trapt af met een eindpresentatie van haar ervaringen binnen het keuzevak "Jong en oud: samen goud".
Een diverse groep studenten aan de Hogeschool Rotterdam heeft dit keuzevak gevolgd: van studenten fysiotherapie, ergotherapie, verpleegkunde tot een docente Engels in spe. Opdracht: maak gedurende een aantal maanden intensief contact met een oudere, of het nu je opa of oma is of een onbekende die via de thuiszorg van Laurens werd aangedragen. En ga na hoe je die tijd op een plezierige manier kan invullen, waarbij de behoefte van de oudere leidend is. Een van onze forumleden, Aad Pijpers, geeft samen met zijn vrouw Mary Pijpers gedurende het traject advies aan de studenten.
"Mijn oma rijdt als een kamikaze"
De meeste studenten kozen dit jaar voor hun opa of oma. Hoewel dit vaak vanuit pragmatisch oogpunt werd gedaan, waren de verhalen over de veranderde band stuk voor stuk ontroerend. Waar de studenten eerder weleens met hun ouders meegingen naar opa of oma, waren ze nooit apart een relatie met ze aangegaan. "Ik was er nu opeens als volwassene" zo ligt Noa toe. En naar die rol ging Noa zich ook gedragen. Ze hielp haar oma met de boodschappen, bakten samen een taart en had het met haar opa over zijn hobby duiven. Gedurende het vak werd Noa's doel haar opa en oma het gevoel te geven "dat ze er was". Het leverde ook grappige momenten op: "Autorijden vindt mijn oma eng, ik ben ook gaan begrijpen waarom: ze rijdt als een kamikaze!" .
"Ik heb nu een vriendschapsband, in plaats van kleinzoon-oma band"
De studenten leerden over het belang van sociaal contact, de invloed van cultuur en de werking van herinneringen. Joeri ging met zijn 90-jarige oma, die kampt met Alzheimer, in gesprek over de Tweede Wereldoorlog. Hij begon zich daardoor te realiseren hoezeer herinneringen ouderen in contact laten staan met de wereld: "Hoe ouder je wordt, hoe meer je losraakt van de wereld. Daarom zijn herinneringen zo belangrijk".
Een andere, net zo stoer ogende jongen, geeft aan geleerd te hebben dat je nooit iemand moet onderschatten: "Ik heb onderschat wat mijn oma in petto heeft. Ze heeft zoveel levenservaring. Ik heb nu een vriendschapsband, in plaats van kleinzoon-oma band".
Ook indrukwekkende verhalen over mantelzorg kwamen voorbij. Een Surinaams meisje vertelde dat haar tantes en moeder haar oma al 7 jaar verzorgden door ieder telkens 1 dagdeel te komen. Een andere jongen vertelde dat hij zijn moeder ondersteunt bij haar mantelzorg. Hij gaat zo'n drie keer per week met haar mee en is er inmiddels aan gewend zijn oma te wassen: "het is weleens zwaar naar haar te gaan en niet alleen leuk". De studenten zijn zichtbaar onder de indruk van het verhaal.
"Ga ik je nu nooit meer zien?" vroeg mijn opa
Aad en zijn vrouw voelden de studenten tijdens de eindpresentaties kritisch aan de tand: wat doe je nu, houd je contact? De meeste studenten antwoordden instemmend. "Mijn opa vroeg al bij mijn laatste bezoek: "nu zie ik je zeker nooit meer?". Zeker wel, had hij geantwoord. Die week erop mocht zijn opa weer rekenen op zijn bezoek.
