In de zorg worden veel beslissingen genomen die het leven van ouderen beïnvloeden en het is belangrijk dat ouderen hierin hun stem laten horen. Bij ouderenparticipatie blijft betrokkenheid van ouderen met een migratieachtergrond echter een belangrijk aandachtspunt. Veelal wordt het belang hiervan onderschreven, maar lijkt men in het duister te tasten hoe dit aan te pakken. Wat vinden oudere migranten hier zelf van? Welke wensen en behoeften hebben zij als het gaat om participatie in de ouderenzorg?
Ikram L’khssim, student van de master Vitality and Ageing aan de Universiteit van Leiden, is aan de slag gegaan bij GENERO om antwoorden te vinden op deze vragen. Zij heeft hiervoor 13 ouderen met een migratie-achtergrond geïnterviewd. Uit haar onderzoek zijn een aantal randvoorwaarden voor participatie naar voren gekomen. Twee van deze randvoorwaarden zijn a) het belang van empowerment en b) informatievoorzieningen over ouderenparticipatie en het zorgsysteem.
“Participatie is dat lastige woord dat de koning eerder gebruikte”
De geïnterviewde ouderen gaven allereerst aan dat ‘participatie’ een beleidsterm is. Veel (migrant)ouderen hebben hier geen concrete voorstelling bij. Na uitleg over het begrip onderstreepten respondenten het belang van empowerment. Ouderen met een migratie-achtergrond willen ondersteund worden in hun assertiviteit (of zouden dat moeten willen), aldus een Molukse man (69 jaar): “Die willen in ieder geval mondiger gemaakt worden, zorgen dat je een schil hebt”. Het werken aan assertiviteit speelt bij ouderen met een migratieachtergrond des te meer, omdat hun sociale en economische achterstanden gemiddeld genomen groter zijn.
“Nee, nee participatie heb ik nooit iets over gehoord”
Een andere voorwaarde voor participatie is informatievoorziening. Respondenten gaven aan over onvoldoende informatie te beschikken over het Nederlandse zorgsysteem en de mogelijkheden daarin te participeren. Meer kennis hierover wordt gezien als een noodzakelijke randvoorwaarde om daadwerkelijk mee te kunnen praten over beleidsvraagstukken in de zorg. Daarbij gaven ze ook aan niet te weten dat participatie überhaupt mogelijk is: “Nee, nee, daar heb ik nooit iets over gehoord en ik ben ook nooit uitgenodigd. Als je het niet tegen de ouderen zegt en je hoort er ook niets over op het nieuws of dergelijke, hoe verwachten ze dan dat wij participeren?” (Caribische vrouw, 82 jaar).
De resultaten van het onderzoek zijn gepresenteerd in onderstaande infographic. Wilt u de gehele scriptie lezen, dan kunt u contact opnemen met Ikram.
